به گزارش خبرنگار ایلنا، آفرین امامی (مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان) با اشاره به اینکه این روزها به دلیل شیوع ویروس کرونا مجموعه تاریخی فرهنگی کاخ گلستان نیز تعطیل است، گفت: این امرفرصتی برای ما به وجود آورد تا کارهایی را که مدنظر داشتیم، انجام دهیم. یکی از این کارها مستندنگاری دقیق ابنیه است چراکه ابنیه کاخ گلستان معمولاً نقشه‌های ساده و معمولی داشتند که از سال گذشته مستندنگاری دقیق آن‌ها با مستندنگاری باب عالی آغاز شد. امسال نیز مستندنگاری عمارت الماس و شمس‌العماره را در برنامه‌های خود گنجانده‌ایم و قرار است طرح سه بعدی شمس‌العماره را داشته باشیم. 

او همچنین از تعویض سنگفرش‌های پشت مجموعه بادگیر خبر داد و گفت: هرچند این سنگفرش‌ها قدمتی ندارند و به تعمیراتی بازمی‌گردند که اواخر دوره پهلوی انجام شد؛ اما به دلیل فرسودگی و اینکه شیب‌بندی آن‌ها به سمت بنا بود، با هر بارندگی شاهد آبگرفتگی و تشکیل حوضچه آب در نزدیکی بنا بودیم و سبب می‌شد تا رطوبت حاصل به بنای کاخ گلستان آسیب وارد کند از این رو درصدد اصلاح و تعویض سنگفرش‌ها برآمدیم. ضمن آنکه سعی بر آن است تا از سنگ‌های سالم مجددا در محل استفاده شود.

امامی همچنین از ساماندهی مخازن اسناد کاخ گلستان حکایت کرد و گفت: در این مجموعه دو مخزن اسناد وجود دارد. یک مخزن، اصلی است که سال گذشته مخازن کتابخانه نسخ خطی، آلبوم خانه و اسناد از نظر نور دما سنج‌های هوشمند و… تجهیز شد. البته در این بخش اسنادی مربوط به دوره پهلوی وجود دارد که برای آن‌ها مخزنی طراحی نشده بود؛ خوشبختانه موفق شدیم یک مخزن امن با قفسه‌بندی کاملا استاندارد زیر نظر اداره کل موزه‌ها همراه تاسیسات مورد نیاز فراهم سازیم و به نوعی مخزن شماره ۲ را راه‌اندازی کنیم. 

آلبوم خانه

او با اشاره به ادامه ساماندهی آلبوم خانه کاخ گلستان گفت: حین ساماندهی بر آن شدیم تا آثار وارد نشده در فرم‌های مخصوص را ثبت کنیم. اکنون علاوه بر بارگذاری آثار در سامانه جام آثار را در فهرست اموال دارایی نیز ثبت می‌کنیم. البته این آثار ثبت موقت شده بودند و آمار کامل آن‌ها را داشتیم. 

کاخ گلستان و حفاظت پیشگیرانه

حفاظت پیشگیرانه از جمله فعالیت‌های دیگر مجمع کاخ گلستان طی سال گذشته است که امامی با اشاره به آن گفت: حفاظت پیشگیرانه در مرحله نخست با تابلوهای نقاشی آغاز شد و از دو جهت بررسی و مطالعه بنا و آثار حفاظت پیشگیرانه در حال انجام است تا اموری که سبب می‌شود مانع بروز اتفاقاتی شود که منجر به مرمت شود، انجام گیرد درواقع درصدد انجام اموری هستیم که مرمت را به تاخیر باندازیم درغیر اینصورت ممکن است سرعت فرسودگی افزایش یابد. این امر از تابلوهای نگارخانه آغاز شد و تمام تابلوها از روی دیوارها پیاده‌سازی، غبارروبی، پاکسازی و فیلترگذاری شد تا غبار مجدداً وارد این تابلوها نشود. استحکام بخشی نگهدارنده تابلوها انجام شد تا دیگر شاهد اتفاقاتی ازجمله آنچه که چند سال پیش در کاخ نیاوران رخ داد و یکی از تابلوهای نقاشی به دلیل فرسودگی بخش نگهدارنده از روی دیوار به زمین افتاد، نباشیم. حفاظت پیشگیرانه ادامه دارد و اکنون وارد موزه مخصوص شده‌ایم. اشیا از ویترین‌ها خارج، پاکسازی و بعد از اصلاح در چیدمان در ویترین‌ها گذاشته می‌شوند. البته بخشی از حفاظت پیشگیرانه در تابلوهای تالار سلام نیز صورت گرفته است. 

به گفته مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان، بافته‌هایی که در کاخ گلستان نگهداری می‌شوند به مرمت اضطراری نیاز داشتند که ۴۰۰ میلیون تومان برای مرمت آن‌ها در نظر گرفته و درخواست شده است. 

نمایش آثار جدید

او با اشاره به بازنگری که به محض بازگشایی موزه‌ها در آثار به نمایش درآمده اعمال خواهد شد، گفت: یکی از برنامه‌هایی که در نظر داریم این است که در آثار ویترین‌ها بازنگری داشته باشیم و به محض بازگشایی مجدد موزه‌ها، بازدیدکنندگان بتوانند از آثار جدید دیدن کنند. البته طی مدت تعطیلی موزه‌ها که به دلیل شیوع ویروس کرونا بود، درصدد برگزاری نمایشگاه‌های مجازی برآمدیم که بخشی از آثار را در معرض دید عموم قرار داد. 

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان در پاسخ به سوال ایلنا مبنی بر آنکه با توجه به انجام فعالیت‌های پیشگیرانه و مرمت‌های مستمر که در کاخ گلستان شاهد هستیم چگونه است که اتفاقاتی همچون افتادن کاشی‌ها و آنچه که در سال گذشته رخ داد، می‌افتد، گفت: هرچند آن کاشی که سال گذشته شاهد آن بودیم ازجمله کاشی‌های قدیمی کاخ گلستان نبود و بعد از انقلاب مرمت شده بود اما زمانی که مرمت غیراصولی باشد شاهد چنین اتفاقاتی هستیم. از این رو سعی ما بر آن بود تا در سال جاری حدود ۵۰ متر مربع از کاشی‌های آسیب‌دیده کاخ گلستان که رطوبت بسیار زیادی را دیده بودند شناسایی و مرمت اصولی کنیم. نباید فراموش کرد که کاخ گلستان بیش از 7 هزار متر کاشی دارد و نمی‌توان یک دفعه همه آن‌ها را مرمت کرد. 

به گفته امامی کاشی‌های بخش شرقی کاخ گلستان بیشترین آسیب را دیده بودند که با شناسایی و مرمت انجام شده تا حدودی این آسیب‌ها رفع شد. درعین حال شیروانی‌های فرسوده تعویض شد تا مانع از رطوبت زدگی مجدد کاشی‌ها شویم. 

ساماندهی پارکینگ

او همچنین از ساماندهی پارکینگ مجموعه کاخ گلستان خبر داد و اظهار کرد: از آنجا که کف پارکینگ مجموعه سیمانی بود و از دیگر سو به مخزن اصلی کاخ گلستان نزدیک است از این‌رو آلودگی خاک در آن قسمت زیاد بود و برای کاهش غبار از همان سنگ‌هایی که در کاخ گلستان به کار رفته به شیوه سنگ فرش آن بخش را ساماندهی کردیم که رو به اتمام است. 

بودجه

امامی درخصوص بودجه‌ای که برای مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان برای سال ۱۴۰۰ درنظر گرفته شده، گفت: در حدود ۷ میلیارد تومان بودجه درنظر گرفته‌ایم و این میزان بودجه با توجه به برنامه‌هایی است که در نظر گرفته‌ایم. این میزان بودجه در سال ۱۳۹۹ درحدود ۵ میلیارد تومان بود که با توجه به توان مرمتی و حفاظتی مجموعه کاخ گلستان درخواست و اختصاص یافت. به طور مثال سال گذشته طرح‌های مطالعاتی از جمله مطالعه ترک‌های ساختمان باب عالی را انجام دادیم که مرمت آن امسال انجام خواهد شد. حتا مطالعه نفوذ رطوبت به یکی از حوض‌های مرکزی کاخ گلستان سال گذشته انجام و امسال مرمت خواهد شد. تمام این امور و مرمت‌ها مستمر است و همواره به طور دائم درجریان است. 

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان در ادامه به بحث ایمن‌سازی سیستم برق کاخ گلستان اشاره کرد که بیش از ۱۰ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد و گفت: ۷۰ درصد مطالعات این امر انجام و بر اساس فازبندی در طرح ایمن‌سازی، تابلوبرق اصلی مجموعه کاخ گلستان تعویض شد.

منبع خبر  ایلنا

تصویر صادق میری